وزارت نيرو بهرغم هشدارهاي پيدرپي منتقدان و كارشناسان حوزه آب، منابع طبيعي و محيطزيست تاكنون تكنيكهاي مختلفي را براي مقابله با كمآبي اجرا كرده است كه از آن جمله ميتوان به انتقال آب، سدسازي، استفاده از آبشيرينكنها و حفر چاه اشاره كرد اما اين راهكارها نهتنها باعث رفع كمآبي نشده كه به معضلات زيستمحيطي دامن زده است. اكنون اين وزارتخانه سراغ بهرهبرداري از منابع آبهاي ژرف رفته است؛ اين درحالي است كه كارشناسان ميگويند وزارت نيرو صلاحيت بهرهبرداري از منابع آبهاي ژرف را ندارد. مهندس منصور قطبيسرابي از كارشناسان پيشكسوت مهندسي آب در وزارت جهاد كشاورزي در اينباره مطلبي براي گروه زيستبوم ارسال كرده كه در پي ميآيد.
طرح بهرهبرداري از منابع آبهاي زيرزميني ژرف توسط وزارت نيرو به دلايل ذيل به بحرانهاي موجود دامن ميزند؛ 1- بحرانهاي فاجعهبار، دشتها و آبخوانهاي كشور را فراگرفته است. پيامدهاي اين بحرانها علاوه بر نابودي كمي و كيفي آبخوانها، فرونشست سراسري دشتها را در پي دارد كه از آن بهعنوان زلزله خاموش تعبير ميشود. بر اثر فرونشست زمين مراكز مسكوني، تاسيسات شهري، راههاي ارتباطي جادهاي و ريلي و ميراث تاريخي و فرهنگي در معرض آسيب جدي هستند و خسارت وارده قابل تخمين و جبران نيست. 2- درحاليكه مسئوليت كمي و كيفي منابع آبهاي زيرزميني كشور برعهده وزارت نيرو است، اين وزارتخانه تاكنون حتي از درك معني و مفهوم مديريت به هم پيوسته و يكپارچه منابع آب و به تبع آن از تعادلبخشي منابع آبهاي زيرزميني عاجز است؛ بنابراين سپردن مسئوليت بهرهبرداري از منابع آبهاي زيرزميني ژرف به وزارتخانه مذكور يك خطاي راهبردي ديگر محسوب ميشود. زيرا الف- منابع آبهاي زيرزميني ژرف جزو حقوق حقه نسلهاي آينده كشور است. ب- وزارت نيرو صلاحيت علمي، فني و شجاعت اداره امور منابع آبهاي زيرزميني، بهويژه منابع آبهاي زيرزميني ژرف را نداشته و ندارد.
بحرانهاي فاجعهبار منابع آبهاي زيرزميني كشور، بهترين گواه در اين زمينه است و آزموده را آزمودن خطاست. 3- مديريت به هم پيوسته و يكپارچه منابع آب، مديريتي است كه در آن با مصرفكنندگان، توليدكنندگان و ساير ذينفعان از يك منظر برخورد ميشود؛ درحاليكه وزارت نيرو با عنوان دومين مصرفكننده بزرگ آب كشور (بعد از وزارت جهادكشاورزي) قادر به رعايت بيطرفي در اين زمينه نيست. خشكشدن بسياري از رودخانههاي كوچك و بزرگ، تالابها، درياچهها و مخازن آبهاي زيرزميني و شكلگيري كانونهاي ريزگرد در استان خوزستان و ساير مناطق كشور تأييدي بر اين مدعاست. 4- براي برونرفت از بحرانهاي فعلي آب، پيشنهاد ميشود لايحه تشكيل وزارتخانه يا سازمان مستقل آب كشور در دستور كار قرار بگيرد.
نظر شما